ΣΚΕΛΛΑΡΟΥΔΑ. Ένα φυτό με θαυμαστές ιδιότητες

 

Ένα φυτό γνωστό με θαυμαστές ιδιότητες,

από τους αρχαίους χρόνους

 Δημοσιεύτηκε το 2004 στο Ετήσιο Περιοδικό ΑΙΓΛΗ, με αριθμό τεύχους14

   Πολλές φορές την έχουμε δει κρεμασμένη σε κάποιο νεόχτιστο σπίτι να διώχνει το κακό και να αποτρέπει το μάτιασμα, ενίοτε με τυλιγμένο το βολβό της σ΄ ένα αλουμινόχαρτο για περισσότερη ζωή. Άλλες πάλι φορές την παρατηρούμε για να προβλέπουμε από τον τρόπο που θα ανθοφορήσει τη διάρκεια και το χρόνο των βροχών του χειμώνα.

Η σκελλαρούδα,  ή σκιλλοκρεμμύδα, ή σκίλλα, ή ασκέλλα, ή μπότσικα, όπως την ονομάζουν αλλού, είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα φυτά στο νησί μας.

  Ένα δάσος από βουττηστάδες στα Πλατιά του Μιχαήλη, πηγαίνοντας για Θεολόγο.

Φαίνεται όμως ότι οι ιδιότητές της ήταν γνωστές από την αρχαιότητα, καθώς υπάρχουν αναφορές που ήθελαν το βολβό αυτό να κρέμεται στην εξώπορτα του Πυθαγόρα, ενώ ο Διοσκουρίδης μεταξύ των άλλων θεραπευτικών ιδιοτήτων που μνημονεύει, λέει χαρακτηριστικά:

« Εστί δε και αλεξιφάρμακον όλη προ των θυρών κρεμαμένη». (Περί Ύλης Ιατρικής, Β. 171). Ενώ ο Θεόφραστος ισχυρίζεται πως ότι φυτευθεί πάνω στη σκελλαρούδα αναπτύσσεται γρήγορα και δεν καταστρέφεται εύκολα. (Περί Φυτών Ιστορίας, Β. 5,5).

   Οι βολβοί της σκελλαρούδας ξεραμένοι στον ήλιο ή σε κλίβανο, χρησιμοποιούνταν στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο ως καρδιοτονωτικό, διουρητικό σε μικρές δόσεις, ενώ παλιά οι αγρότες την έψηναν μαζί με λίπος για να φτιάξουν ισχυρό ποντικοφάρμακο.

   Ακόμα μέχρι πρόσφατα, κάποιοι διατείνονταν για τις θεραπευτικές της ιδιότητες σχετικά με την τριχοφυΐα. Το πιο χαρακτηριστικό της όμως είναι η ζωτικότητα και η αντοχή της. Μπορούμε να σας διαβεβαιώσουμε ότι  ξεριζωμένη και  αφημένη επί τρεις  μήνες  πάνω σε πέτρες, μόλις το  βιολογικό  ρολόι την  ξυπνήσει για  βλάστηση και  ανθοφορία, βλασταίνει μαζί με τις άλλες όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου.

   Είναι πάντως αξιοθαύμαστο πως περιμένει όλο το καλοκαίρι στο χώμα ο βολβός χωρίς φύλλα, τραβώντας κάθε υγρασία από τη γη και την ατμόσφαιρα, για να είναι έτοιμος την εποχή της βλάστησης.

   Τότε που κατά το Σεπτέμβρη με αρχές Οκτώβρη, αρχίζει να πετάει από τον κεντρικό της βολβό το μακρύ βλαστάρι με το άνθος, που εμείς τα ονομάζουμε «βουττιστάδες», επειδή το είχαμε συνδυάσει χρονικά με την επιστροφή των βουττιστάδων από τα μέρη της Αφρικής στη Σύμη.

   Αυτό εξάλλου το βλαστάρι, παρατηρούν ακόμα και σήμερα πολλοί στο νησί, για να προβλέψουν ανάλογα με τη φορά και το ύψος του την έντονη ή τη γρήγορη βροχόπτωση του χειμώνα, ή τα κρύα.

   Όσο για το ότι είναι εναντίον του ματιάσματος, που αναφέραμε ότι ισχύει από την αρχαιότητα, δεν είναι λίγοι στη Σύμη που το πιστεύουν. Απόδειξη ότι σε πολλές οικοδομές ή νεότευκτες κατασκευές, τη βλέπουμε να φιγουράρει θρεμμένη και πράσινη με τα φύλλα της, εξορκίζοντας το κακό.                             Σαράντης Κρητικός